Benefiċċji tat-tlaqqim
Il-vaċċini jipprevjenu mard li kieku seta’ jikkawża problemi serji tas-saħħa, diżabilità permanenti jew saħansitra mewt. Il-vaċċini jintużaw kull sena fuq mijiet ta’ miljuni ta’ persuni madwar id-dinja biex jipproteġu kontra mard serju.
Pereżempju, matul l-2018 madwar 86 % tat-trabi madwar id-dinja rċevew tliet dożi tal-vaċċin li jipproteġihom mid-difterite, it-tetnu u l-pertussis (DTP), u 85 % tat-trabi madwar id-dinja rċevew tliet dożi tal-vaċċin kontra l-poljo (1).
B’mod differenti għal kura li tingħata biex tikkura marda, il-vaċċini normalment jingħataw lill-persuni b'saħħithom bħala prevenzjoni kontra l-mard. Għaldaqstant, il-benefiċċji fit-tul tat-tilqim jaf ma jkunux evidenti mal-ewwel.
Ħafna mard infettiv huwa rari ħafna illum il-ġurnata grazzi għat-tilqim, allura xi drabi l-konsegwenzi negattivi ta’ dan il-mard jintesew. Jekk in-nies jieqfu jitlaqqmu, ħafna minn dan il-mard u t-tifqigħat relatati jistgħu jirritornaw.
Eżempju: ħosba
Il-ħosba kienet kważi ġiet eliminata f’bosta pajjiżi Ewropej.
Madankollu, minn Ottubru 2016 ġie osservat ritorn ġdid tal-ħosba fl-UE/fiż-ŻEE, b’tifqigħat f’diversi pajjiżi (2), minħabba tnaqqis fir-rati tat-tlaqqim.
Il-ħosba tista’ tkun serja jew saħansitra theddida għall-ħajja. Għal aktar informazzjoni, ara l-iskeda informattiva dwar il-ħosba.
L-unika protezzjoni kontra l-ħosba hija t-tilqim. Il-vaċċin MMR jipproteġi kontra l-ħosba, il-gattone u r-rubella (il-ħosba Ġermaniża). Il-vaċċin MMR huwa sikur u effettiv.
Eżempju: pertussis
Il-pertussis (is-sogħla konvulżiva) hija marda li taffettwa l-pajpijiet tan-nifs. Tista’ tinfirex malajr. Ta’ spiss twassal għal ospitalizzazzjoni fit-trabi, u r-riskju ta’ komplikazzjonijiet u ospitalizzazzjoni jiżdied għal trabi iżgħar minn tliet xhur. Tista’ tikkawża spażmi severi ta’ sogħla u normalment iddum bejn tliet u sitt ġimgħat.
Il-komplikazzjonijiet jistgħu jinkludu pulmonite, enċefalopatija (marda tal-moħħ), aċċessjonijiet u anki mewt. Għal aktar informazzjoni, ara l-iskeda informattiva dwar il-pertussis.
It-tlaqqim kontra l-pertussis huwa parti minn programmi nazzjonali ta’ immunizzazzjoni fl-UE. Dan jipproteġi lit-tfal mis-sogħla konvulżiva, filwaqt li jikkawża biss effetti sekondarji minuri. Madwar 20 % tat-trabi jkollhom ħmurija u wġigħ fis-sit tal-injezzjoni. Inqas minn 5 % ikollhom id-deni.
--------------------------------------------------------------------
Referenzi:
(1) https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/immunization-coverage
(2) Valutazzjoni tar-riskju tal-ECDC ‘Min qiegħed f’riskju tal-ħosba fl-UE/fiż-ŻEE?’, it-28 ta’ Mejju 2019 (EN): https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/risk-assessment-measles-eu-eea-2019
Approvazzjoni tal-vaċċini fl-Unjoni Ewropea
Informazzjoni dwar l-approvazzjoni, l-ittestjar u l-evalwazzjoni xjentifika tal-vaċċini mill-awtoritajiet, sabiex jiġu kkontrollati l-kwalità, l-effettività u s-sikurezza.
Monitoraġġ tas-sikurezza tal-vaċċin u rappurtar ta’ effetti sekondarji
Wara li l-vaċċini jiġu approvati, l-awtoritajiet tal-UE u dawk nazzjonali jimmonitorjaw kontinwament l-effetti sekondarji f’persuni li jkunu ħadu l-vaċċin.
L-effettività tat-tilqim
Il-vaċċini approvati huma effettivi fil-prevenzjoni tal-mard, sintomi serji, u tnaqqis fit-trażmissjoni.
Kif jaħdmu l-vaċċini
Sir af kif il-vaċċini jipproteġu lill-persuni billi jiskattaw reazzjoni immunitarja.
Deċiżjonijiet dwar il-vaċċini li jintużaw f’pajjiżi Ewropej differenti
Tgħallem kif il-pajjiżi Ewropej jiddeċiedu dwar liema vaċċini se jkunu parti mill-programmi nazzjonali tat-tilqim tagħhom.